Dünya Kadınlar Günü’ne kaynaklık eden çeşitli olaylardan söz ediliyor. Bunlardan biri 1917 yılında Şubat Devrimi’ni başlatan kadın yürüyüşü olarak düşünülürken; diğeri ise 1908’de kadın işçilerin öncülüğünde sendikal haklar ve kadınlara oy hakkı talepleriyle düzenlenen miting olarak düşünülüyor. Ülkemizdeyse ilk kez 1921 yılında kutlanmaya başlanıyor. Kadınların haklarını kazanma adına çalışmaları artarken, kadın araştırmaları da önemini korumaya devam ediyor. Bugay ve arkadaşları (2019), ülkemizde kadınlara yönelik tutumları incelemek üzere 16 üniversiteden 3235 öğrenci ile bir araştırma gerçekleştiriyor. Bu araştırmada katılımcıların cinsiyetinin, kültürün cinsiyete bağlı getirilen toplumsal rollere bağlılığının, bulunduğu yerin, siyasi yöneliminin ve kültürünün (bireysellik ya da toplulukçuluk) kadınlara yönelik tutumlarına etkisi inceleniyor. Çalışmanın bulgularına göre; cinsiyet, siyasi yönelim ve bireysellik ve toplulukçuluk durumuna bağlı olarak kadına yönelik tutumdaki değişimin bir kısmı açıklanabiliyor. Geleneksel kadına yönelik tutumların hiyerarşi ve eşitsizliğe yüksek oranda değinen kültürü benimseyen katılımcılarda yüksek olduğu görülüyor. Öte yandan bu hiyerarşik bakışın katılımcıların cinsiyetine bağlı değişim gösterdiği tespit ediliyor. Hiyerarşik bakışın yüksek olduğu kültürü benimseyen erkeklerin aynı kültürü benimseyen kadınlara göre tutumlara daha fazla etkisi olduğu bulunuyor. Özetle; Türkiye’de kadınlara yönelik negatif tutumların yaşadığımız yer ve cinsiyetle kültürün etkileşimine bağlı değişim gösterdiği bulunuyor. Buradan yola çıkarak, Türkiye’de kadınlara yönelik tutumları açıklamaya yönelik daha kompleks bir çerçeveye ihtiyaç olduğu görülse de kadınlara yönelik tutumların ilişkilerdeki eşitlik anlayışıyla ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. Bu çalışmanın bulguları ilişkilerimizde eşitlik anlayışını benimsemenin önemini vurgular nitelikte diyebiliriz.
Bugay, A., Delevi, R. & Mullet, E. Attitude toward women in Turkey: Combined effect of sex, place, and culture. Curr Psychol (2019)
Çeviren: Nur Baltalarlı